
Często mówi się, że przełączniki KVM zapewniają „dostęp już na poziomie BIOS-u” i jest to ich wielka przewaga, w porównaniu do innych metod zdalnego dostępu do serwerów. Co to właściwie oznacza i dlaczego jest to takie ważne? W jaki sposób przełączniki KVM zapewniają nam dostęp do niskopoziomowego BIOS'u?
Co to jest BIOS?
Zacznijmy od początku, czyli wyjaśnienia, co to właściwie jest BIOS. Wikipedia definiuje go w następujący sposób:
"BIOS (Basic Input/Output System) – zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Jest wyposażony w pamięć konfiguracji, w której znajdują się informacje dotyczące daty, czasu oraz danych na temat wszystkich urządzeń zainstalowanych w komputerze."
Czyli jest podstawowym systemem każdego komputera - serwera, stacji roboczej, PC czy laptopa. Jest integralną częścią każdej płyty głównej, bez której żaden komputer nie może działać. To systemem I/O, definiujący wejścia i wyjścia, jest jak pomost łączący system operacyjny komputera z zainstalowanym w nim sprzętem. Umożliwia włączanie i wyłączanie zainstalowanych urządzeń np. karty sieciowej, graficznej czy dźwiękowej lub poszczególnych ich funkcji. Pozwala również na zmianę ustawień pamięci RAM, procesora CPU czy dostępnych dysków. Bardzo przydatna funkcja (szczególnie dla Virtual Media) to możliwość zdefiniowania z jakiego urządzenia ma wystartować system operacyjny - dysku, napędu zewnętrznego czy portu USB.
W praktyce większość zwykłych użytkowników może nigdy nie korzystać z systemu BIOS, ale dla administratorów odpowiedzialnych za poprawne działanie systemu możliwość dostępu do BIOS'u jest bardzo ważne.
BIOS' jest rozwiązaniem już dość wiekowym, dlatego od jakiegoś czasu na rynku funkcjonują znacznie nowsze wersje tego systemu, UEFI - Unified Extensible Firmware Interface.
Jak uzyskać dostęp do systemu BIOS oraz jak z niego korzystać?
Aby wejść do BIOS-u, należy nacisnąć określony klawisz na klawiaturze podczas uruchamiania komputera, jeszcze zanim zacznie ładować się system operacyjny. Mogą to być klawisze Delete, Esc, F1, F2, F10, F12 lub dowolne inne. Określony klawisz i czas jego naciśnięcia różnią się w zależności od producenta danego komputera. Dla przykładu, w komputerach Dell XPS 8900 używane są klawisze funkcyjne F2 i F12, które należy kliknąć, gdy pojawi się logo firmy Dell. Jeśli uda się to zrobić w odpowiednim momencie, właśnie weszliśmy do ustawień BIOS'u i już możemy przeglądać, czy zmienić aktualną konfigurację. W razie wystąpienia problemów technicznych ze sprzętem, mamy możliwość uruchomienia narzędzi do diagnostyki poszczególnych komponentów komputera, takich jak np. pamięci RAM, dysków czy procesorów CPU.
Po zakończeniu pracy w BIOS'ie możemy zapisać wprowadzone zmiany, zignorować je lub zresetować system do domyślnych ustawień fabrycznych producenta. Po wyjściu z BIOS'u standardowo ładuje się zainstalowany na komputerze system operacyjny.
W jaki sposób przełącznik KVM ma dostęp do BIOS'u, podczas gdy inne systemy zdalnego zarządzania nie mają?
Wiele popularnych narzędzi do zdalnego zarządzania, takich jak RDP, VNC i SSH, mogą nie mieć dostępu do systemu BIOS. Dlaczego? A dlatego, że działają na poziomie systemu operacyjnego, czyli wymagają całkowitego załadowania się systemów operacyjnych Windows lub Linux. Co więcej, narzędzia te wymagają stabilnego systemu operacyjnego, a więc w momencie pojawienia się jakichkolwiek problemów ze stabilnością, stają się one bezużyteczne.
Dla porównania, przełączniki KVM są bezpośrednio podłączone do fizycznych portów klawiatury, myszki i karty graficznej za pomocą kabli lub specjalnych adapterów. Dzięki takiemu rozwiązaniu uzyskujemy dostęp do klawiatury, myszki i ekranu komputera zaraz po jego uruchomieniu. Klawiatura i mysz reaguje już od momentu włączenia komputera, nie musimy czekać aż załaduje się system operacyjny. To fundamentalna funkcjonalność przełączników KVM - nie wymagają działania systemu operacyjnego ani działania portów sieciowych komputera. W przeciwieństwie do narzędzi do zdalnego zarządzania, sesja KVM jest kontynuowana, gdy komputer przechodzi z systemu BIOS do systemu operacyjnego i z powrotem.
Jak korzystać z systemu BIOS w sesji KVM
Aby uzyskać dostęp do systemu BIOS, musimy ponownie uruchomić (zrestartować) system operacyjny, w systemach Windows klikamy w Start/Zasilanie/Uruchom ponownie. Jak tylko system się zamknie, naciskamy odpowiednie klawisze odpowiedzialne za wejście do BIOS'u (jak pisałem wcześniej, mogą to być różne kombinacje klawiszy Delete, F1, F10, F12 itd). Jeśli klawisze zostały naciśnięte w odpowiednim momencie, pojawi się ekran powitalny systemu BIOS.
Starsze wersje BIOS'u mogą działać tylko z klawiaturą. Nowsze wersje obsługują zarówno mysz jak i klawiaturę. W komputerze Dell wspomnianym wyżej, są dwa różne zestawy systemu BIOS. Jeden działa tylko z klawiaturą, a drugi używa zarówno myszy, jak i klawiatury.
Virtual Media - Wirtualne nośniki w BIOS-ie
Virtual Media to unikalna funkcja przełączników KVM over IP służąca do zdalnego montowania nośników, takich jak USB, napędy DVD i obrazy ISO. Po zamontowaniu nośnik jest widoczny przez zdalny serwer jako swój własny, podłączony do lokalnego portu USB czy napędu DVD. Umożliwia to np. na przesłanie plików lub zdalne zainstalowanie oprogramowania. Jednak najważniejszą funkcjonalnością Virtual Media jest to, że zamontowany wirtualny dysk (w tym obraz ISO) jest widoczny z poziomu BIOS'u, a nie tylko systemu operacyjnego. Umożliwia to uruchomienie zdalnego serwera (zabootowanie) z zamontowanego obrazu ISO lub przeprowadzenie ponownej instalacji systemu operacyjnego na zdalnym serwerze.
Specjalne funkcje KVM dla systemu BIOS
Ze względu na mnogość i różnorodność systemów BIOS (praktycznie każdy producent komputerów i serwerów ma swoją własną, niezależną wersję), producenci przełączników KVM over IP (w tym Raritan), wprowadzili kilka ważnych rozwiązań, mających na celu zniwelowanie potencjalnych problemów z funkcjonowaniem klawiatury, myszki i zdalnych wirtualnych portów USB.
- Profile USB - to specyficzne kombinacje ustawień portów USB, dedykowane do obsługi poszczególnych producentów, modeli komputerów, rodzajów systemów operacyjnych oraz odmian systemów BIOS. Są tak nazywane, aby użytkownik logujący się na zdalny serwer, od razu mógł w szybki sposób dobrać (włączyć) odpowiedni profil, na przykład "BIOS Dell PowerEdge", "MAC USC-C" itd.
- Adaptery z dwoma niezależnymi portami USB - ze względu na to, że systemy BIOS znacznie lepiej radzą sobie z obsługą Virtual Media na osobnym dedykowanym porcie USB, producenci stworzyli adaptery z dwoma kablami USB. Jeden jest dedykowany tylko i wyłącznie do transmisji danych Virtual Media, drugi natomiast przesyła sygnał klawiatury i myszki. Adaptery te również wspierają zaawansowane funkcje takie jak SmartCart czy przesył cyfrowego dźwięku (Audio over USB).
- Specjalny tryb wideo "Quick Sense" - specjalny tryb blokujący sygnał video karty graficznej komputera, po to, aby użytkownik miał możliwość naciśnięcia odpowiedniej sekwencji klawiszy, żeby wejść do BIOS'u. Jest to szczególnie przydatne, przy ponownym uruchomieniu komputera, gdzie ekrany początkowe potrafią bardzo szybko się zmieniać, nie dając szans użytkownikowi na przeczytanie zawartości ekranu czy wciśnięcia odpowiednich klawiszy.
- Tryb synchronizacji myszy - gdy domyślny tryb synchronizacji myszki nie działa (Absolute Mouse Mode) przełącznik KVM automatycznie szuka odpowiedniego trybu.
Ustawienia w BIOS'ie pod przełączniki KVM
Na koniec warto wspomnieć, że do poprawnej obsługi przełączników KVM czasami mogą być potrzebne małe zmiany w ustawieniach BIOS-u. Mogą to być następujące ustawienia:
-
Wake-up on USB - wybudzenie komputera z portu USB. Czasami konieczne są zmiany w systemie BIOS, aby klawiatura i mysz USB mogły wybudzić komputer.
-
Laptop KVM Connection - czasami na zewnętrznym porcie wideo laptopa nie pojawia się sygnał wideo, włączenie tej opcji rozwiązuje problem.
-
Remote Power Control - jeśli komputer po zaniku i ponownym pojawieniu się zasilania nie włącza się automatycznie, ta opcja rozwiązuje problem.
Przełączniku KVM oraz KVM over IP można znaleźć w tej sekcji naszego sklepu - Przełączniki KVM